Hayvan sağlığı

Kene Enfestasyonu Hastalığı

Keneler kan emerek ve birçok hastalık etkeninin taşıyıcısı olarak, hayvan ve insan sağlığını tehdit eden önemli dış parazitlerdir. Salgılarıyla konakçılarında zehirlenme ve felçlere sebep olmaları ve önemli ekonomik kayıplara yol açmaları hastalığın önemini arttırmaktadır.

Türkiye; iklimi, yüzey şekli ve bitki örtüsü bakımından, kenelerin yaşamlarını sürdürmeleri için uygun koşullara sahip bir ülkedir. Kuraklığın hüküm sürdüğü ve rutubetin az olduğu yerlerde dişi kenelerin toprağa bıraktıkları yumurtaların çoğu kurur ve sonuçta bu bölgelerde kene popülasyonu azalır.

İlk ve sonbahar arasında çok görülür. Keneler 25-27 °C sıcaklıkta en aktif olurlar.

Hastalık oranı(Morbidite) çok yüksek olabilir. Ölüm oranı(Mortalite) direkt olarak çok düşüktür; fakat, taşıdığı kan parazitleri nedeni ile büyük öneme sahiptirler.

Sığırlarda sıklıkla karşılaşılan kene türleri sırasıyla Haemaphysalis parva, Boophilus annulatus ve Hyalomma marginatum'dur.

Bulaşma

Hastalığın bulaşması hayvanlar merada otlarken, orada bulunan kenelerin hayvanların vücuduna tutunmaları ile olur.

Hastalık belirtileri (Semptomlar)

Hayvanların tedirgin ve tüylerinin kabarık olduğu, kenelerin bulunduğu bölgeleri kuyruklarıyla veya herhangi bir yere sürterek kaşıma eylemi içinde oldukları görülür. Özellikle bacak araları ve kuyruk altına yerleşir. Verim düşüklüğü, zayıflama ve kansızlığa neden olurlar. Bazı durumlarda zehirlenme ve felçlere neden olur.

Ilıman iklime sahip nemli bölgelerde hayvanlar üzerinde fazla miktarda kene bulunabilmekte ve kenelerin taşıyıcı olarak rol oynadığı Babesiosis, Anaplazmosis ve Theilariosis gibi hastalıklarla daha sık karşılaşılmaktadır.

Tedavi (Sağaltım)

Antiparaziter ilaçların uygulamasının ikinci gününden itibaren, keneler hayvanların üzerinden düşer ve bir ay süresince yeni bir kene enfestasyonunu şekillenmez. Antiparaziter uygulamasından sonra hayvanların tedirgin hareketlerinin ortadan kalktığı, tüylerin normal görünüme döndüğü ve göreceli olarak kilo aldıkları görülür.

Korunma

Kene mevsiminde sığırlar 2-3 günde bir mera dönüşü kontrol edilmelidir. Belli aralıklarla ilaç uygulatılmalıdır. Kenelerin yoğun olduğu meralar mümkünse dinlendirilmeli, yani bu meralara hayvan girişi engellenmelidir.