Salmonellosis zoonoz (hayvanlardan insanlara bulaşabilen) hastalıklar sınıfında yer alan, gram (-) bakterilerin oluşturduğu bir hastalıktır. İhbarı Mecburi Hastalıklar sınıfında yer alır. Çeşitli Salmonella spp. tarafından sığırlarda bağırsak kanalı enfeksiyonları ve kimi özel enfeksiyonlarla birlikte, yavru atımı ve rahim yangısı (Metritis) ile karakterize büyük ekonomik kayıplara yol açan bir hastalıktır. Hastalık tüm dünyada ve ülkemizde yaygındır.
Dana ve sığırlarda en önemli hastalık etkenleri; S. abortus bovis, S.typhimurium, S.dublin, S.enteritis ve S.anatum adlı bakterilerdir.
Salmonella etkenleri doğal olarak sığırın barsak kanalında bulunmaktadır. Yorgunluk, açlık, nakliyat, üşütme ve diğer hastalıklar (özellikle şap) gibi stres faktörlerinin etkisiyle bu mikroplar aktif hale geçerek, hastalık yaparlar.
Hastalığın sığırlar arasında yayılması direkt ve indirekt yollarla olmaktadır. Enfekte hayvanlar semptomların gözlenmediği veya çok hafif seyrettiği olgularda etkeni çevreye bulaştırırlar. Bununla birlikte Salmonella?lar nemli toprak, su, dışkı partikülleri, özellikle kan ve kemik içeren hayvan yemleri ve balık yemlerinde uzun süre canlı kalabilirler.
İnsanlara bulaşma, hasta hayvanların ürünlerinin insanlar tarafından kullanılmasıyla olur.
Hastalık 3 farklı şekilde görülebilir:
Kesin tanı belirtilere bakılarak konulamaz. Tanı için laboratuara atık fetus, dışkı ve kan gönderilir.
Hastalığın sığırlarda özel bir tedavisi yoktur. Daha çok belirtilerin geçirilmesine yönelik tedavi uygulanır.
Aşı en önemli korunma yoludur. Salmonellozis, tehlikeli bir zoonoz hastalık olduğundan hastalıktan kesilen hayvanların etleri bakteriyolojik muayeneye tutulmadan kullanılmamalıdır. Hasta hayvanların sütleri de ancak iki kez kaynatıldıktan sonra hayvan gıdası olarak değerlendirilir.