Yağlar inek için bir enerji kaynağıdır. Yağlar ya işkembede kısmen parçalanır veya olduğu gibi kalır. Yağların işkembede mikrobiyal fermantasyonu sonucunda, ineklerin ihtiyaç duyduğu bazı vitaminler de üretilir.
Yağlar yaygın olarak kullanılan yemlerde nispeten küçük miktarlarda (meradan alınan kuru maddenin %2-3'ü yağ olabilir) bulunur.
Yağ miktarı inek tarafından alınan kuru maddenin %5’inden (veya 500 g/gün) fazla olmamalıdır. Yağ seviyesi sndirim sisteminde lifli besinlerin üzerini kapatacağından, lif sindirimini olumsuz yönde etkiler ve besinin lezzetini azaltır.
İşkembede mikrobiyal sindirim yapılamamış korunmuş yağlar, yüksek miktardaki işkembede parçalanabilir yağlardan kaynaklanan sindirim bozukluklarının üstesinden gelmek için kullanılabilir. Korunmuş yağlar ince bağırsak duvarı boyunca kolayca sindirilir ve emilir.
Laktasyondaki inekler için besleme yağlarına ilgi artmaktadır. Ancak, daha yüksek verimli sürüler (30 litre veya daha fazla) için kullanılır.
Yağlı tohumlar gibi ürünlerden (pamuk tohumu) elde edilen yağlar (örneğin tüm pamuk tohumu), özellikle erken laktasyon döneminde beslenmenin enerji yoğunluğunu artırarak canlı ağırlık kaybı azaltmaya yardımcı olduğundan, oldukça faydalıdır.
Rasyonda yağ kullanımı enerji yoğunluğunu artırmasının yanısıra yağ-çözünür besinlerin emilimini artırır ve yemlerin tozluluğunu azaltır.
Yağ, genellikle, trigliseridler, fosfolipidlerin yer aldığı yüksek içerikli uzun zincirli yağ asitlerini, esterlenmemiş yağ asitlerini ve uzun zincirli yağ asidi tuzlarını ifade etmek için kapsamlı bir terim olarak kullanılır.
Uzun zincirli yağ asitleri, yağların enerji açısından yüksek değere sahip kısmıdır. Yağlı tohumlar, hayvan ve hayvan-bitki karışımları, kuru taneli yağlar, korunmuş yağlar gibi farklı yapıdaki yağlar süt sığır rasyonlarında kullanılmaktadır.
Yağlı tohumlar çoğunlukla doymamış yağ açısından zengin trigliseritler içerir.
Hayvan ve hayvansal-bitkisel yağ karışımları trigliseritlerden, serbest yağ asitlerinden veya her ikisinden oluşur. Doymamış yağın doymuş yağ asitlerine oranı 1'den büyük veya 1'e eşittir. Kuru granül yağlar genellikle işkembede etkisiz yağlar olarak anılır, çünkü işkembe fermentasyonunda çok düşük bir etkileri vardır. Korunmuş yağlar, dış etkilere karşı koruma altında olduğundan, işkembe mikroorganizmalarını etkilemezler.
Sindirim ve emilim
Başta trigliserid olmak üzere, esterleştirilmiş yağ asitleri işkembedeki lipolitik mikroorganizmalar tarafından hızlı bir şekilde hidrolize edilir. Hidroliz sonrasında, doymamış yağ asitleri işkembedeki mikroorganizmalar tarafından hidrojenize edilir.
Hidrojenleştirme ölçüsü doymamış yağ asitlerinin derecesine ve besleme seviyesi ile sıklığına bağlıdır.
İşkembedeki hidrojenasyondan dolayı, C18:0 ve C18:1'in çeşitli izomerleri işkembeyi terk eden başlıca yağ asitleridir.
Uzun zincirli yağ asitlerini parçalamayı başarabilen bakterilerin üretim zamanı nispeten uzun olduğundan işkembenin mevcut çalışmasını sistemini engeller.
Sonuç olarak, uzun zincirli yağ asitlerinin işkembede parçalanması çok düşük miktarda gerçekleşir.
İşlem görmeden onikiparmak bağırsağına akan ve yağ asiti veya eter çıktısı olarak ölçülen besinsel lipid (yağ) 0,92 olduğundan, işkembede %8 oranında lipid kaybını göstermektedir (Jenkins, 1993).
Tüm yağ asitlerinin işkembe içindeki negatif sindirim katsayıları yağ asitlerinin mikrobiyal sentezini ortaya koymaktadır. The majority of FAs synthesized by rumen microbes are incorporated into phospholipids. Jenkins (1993) estimated microbial lipid synthesis to be 15 g/kg of lipid-free organic matter digested in the rumen. İşkembeyi terkeden yağ asitlerinin yaklaşık olarak %85-90'ı serbest yağ asitleri, yaklaşık olarak %10-15'i mikrobiyal fosfolipidlerdir. Yağ asitleri hidrofobik (suya tepkili) olduğundan, partiküler madde ile birleşir ve alt bağırsağa geçerler.
Yağların sindirilebilirliği ve enerji değeri
Yağ takviyelerindeki NEL içeriğinin değişkenliği esas olarak uzun zincirli yağ asitleri içeriğine ve sindirilebilirliğine bağlıdır. Yağ asitlerinin sindirilebilirliği, kuru madde alımı, tüketilen yağ miktarı, temel rasyondaki yağ özellikleri ve takviye yağ özelliklerinden etkilenebilir.