Yalnız doğuma yakın dönemde değil, bütün gebelik süresince gebe hayvanların özel bakım ve beslenmeye ihtiyaçları vardır.
Gebe dişiler erkek hayvanlardan uzaklaştırılmalıdır.
Süt verimi fazla gebe inekler doğurmalarına 60 gün kala sağıma son verilerek kuruya çıkarılırlar. Kuruya çıkarma; hayvana verilen yem miktarı azaltılır ve süt miktarı düşürülür, günde 2 kez yapılan sağım bire indirilir, sonra iki günde bir yapılır ve birkaç gün sonra sağım tamamen kesilir.
Doğuma kadar sağılan ineklerin bir sonraki laktasyondaki verimlerinin azaldığı görülmektedir, bu nedenle bir sonraki laktasyona hazırlanabilmek için memelere gerekli dinlenme süresinin verilmesi şarttır. Ayrıca ineğe verilen besin maddelerinin süt üretimi yerine, karnındaki yavrunun gelişmesi için kullanılması sağlanır. Sağım süresince vücut yapısı bozulan hayvanların, kuru dönemde vücut yapılarının düzelmesi ve buna bağlı olarak doğumun kolaylaşması sağlanır.
Çayır ve merada ineklerin açık hava ve güneş ışığında serbest olarak dolaşmaları gebelik üzerine olumlu etki yapar. Devamlı olarak çayır ve merada bulundurulamayan yerlerde özellikle düvelerin hareket etmeleri sağlanmalı, gebe hayvanlar zaman zaman ışığa çıkartılmalıdır.
Ahır havalandırılmalı, sıcaklığı ve kuruluğu uygun şartlarda bulundurulmalıdır.
Hijyenik olmayan ahırlar ve yetersiz, tek taraflı besleme hastalıklar için hazırlayıcı bir ortam teşkil eder.
Gebe ineklerin özellikle ileri gebelerin arka kısımlarının devamlı olarak alçak tutulmaları sakıncalıdır.
Tren ve kamyonla sıkışık halde ve uzun yolculuk yapmaları sakıncalıdır.
Gebe hayvanlara sert müdahele yapılmamalı, karın duvarının çarpmaması için ahır kapıları geniş olmalıdır.
Bir mecburiyet yoksa operasyonlar doğum sonuna bırakılmalıdır, çünkü operasyon için yatırıp kaldırmalar sırasında gebeliğe zarar verilebilir.
Gebe düvelerin gebeliğin son iki ayındaki yemlenmesi önemlidir. Buzağılamadan birkaç hafta önceki yem tüketimi, buzağılamadan sonraki yem tüketimini etkiler. Aşırı beslemede düvenin yumurtalıkları yağ tutar, düve ya zor gebe kalır, ya kısır kalır. Süt verimi de düşük olur. Yetersiz besleme de hayvanın sindirim ve döl verimi üzerine olumsuz etki eder.
Düveler 25-27 aylıkken ilk buzağılarını yaparlar, bu dönemde gelişmeleri henüz tamamlanmamıştır. Düveler bu dönemde gelişmeleri ve süt verimleri için ek bir enerjiye ihtiyaç duyarlar. İyi kalitede kuru yonca, kuru ot, silaj beslemede önemlidir. Mısır silajı ile beslenen düvelerin kalsiyum ve fosfor ihtiyaçları ayrıca karşılanmalıdır.
Gebe ineğe ve düveye ilk aylarda özel bir bakım gerekmemektedir. Gebeliğin son 2-3 ayında diğer hayvanlardan ayrılmalı ve yağlanmaya meydan verilmeyecek şekilde vücut formunu koruyacak ve buzağının normal gelişmesini sağlayacak şekilde kaliteli kaba yem ve ilave kesif yemle beslenmelidir.
Ortalama 500 kg. canlı ağırlıktaki kurudaki inekler için örnek rasyonlar;
Doğuma 4-6 hafta kala; günde 3 kg. kuru ot, 0.5 kg. kuru fiğ otu, 2 kg. saman, 1 kg. arpa kırması, 0.1 kg. mineral madde rasyonda bulunmalıdır.
Doğuma 21-10 gün kala; günde 3 kg. kuru ot, 0.5 kg. kuru fiğ otu, 2 kg. saman, 1 kg. arpa kırması, 2 kg. süt yemi, rasyonda bulunmalıdır.
Doğuma 10-0 gün kala; günde 3 kg. kuru ot, 0.5 kg. kuru fiğ otu, 2 kg. saman, 2 kg. süt yemi, rasyonda bulunmalıdır.
Doğuma 3-4 hafta kala süt yemi miktarı her gün 0,5 kg. artırılarak verilmeye devam edilir. İnek kuruya çıkarıldığı ilk 2-3 hafta bol miktarda kaliteli kaba yem ile beslenir. Buna ilaveten günde 2-3 kg.'ı geçmeyecek şekilde kesif yem verilir. Gebeliğin 7.ayından itibaren günde 8-10 kilo süt veriyormuş gibi yemlenmesine özen gösterilmeli, aşırı kaba yem verilmemelidir. Hayvanın kuru dönemde vücut ağırlığının en az %1'i kadar kaba yem yemesi ve yediği kesif yem miktarının da vücut ağırlığının %1'ini geçmemesi gerekir. Kuru dönemde rasyondaki kalsiyum miktarı azaltılmalı ve bu dönemin başında ve sonunda vitamin takviyesi yapılmalıdır.
Çavdar mahmuzu, sedef otu, ardıç tohumu gibi yabani tohumlar yavru atmaya neden olabilir. Kokuşmuş küflü yemler yavru atmalara sebep olur. Gebelere kırağılı, çiğli ot ve soğuk su verilmemelidir.
Gebelik süresince analara özel bir yer ayırmaya gerek yoktur. Yavrulayacak ineğin yanlarındakiler uzaklaştırılarak daha geniş bir yer sağlanır. İmkan varsa gebeliğin son 2-3 ayında diğer hayvanlardan ayrılmalı, özel bir bölmeye konmalıdır. Böylece diğer hayvanlar tarafından boynuzlanmaz, sıkıştırılmaz, rahatsız edilmez.
Doğuracak hayvanların altlarındaki yataklık temiz ve kalın olmalı, dişiyi memelerine ve arka bölgesine dokundurmaya alıştırmalıdır.
