Yazılım Geliştirme Çalışmalarımız

Birliğimiz 2009 yılından itibaren kendi bünyesinde çalışan personeli ile yazılım geliştirme faaliyetlerine başlamıştır. Başlangıçta İl Birliği web sayfasının yapımı ile Birlik içindeki bölümlerin bazı ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik küçük çaplı yazılımlar gerçekleştirilmiştir. Daha sonra, süt sığırı yetiştiricilerinin sürülerini daha doğru beslemelerine katkı sağlamak amacıyla web üzerinden kullanabilecekleri bir yazılım, program, tasarlamak ve gerçekleştirmek üzere çalışmalara başlamıştır. Aynı yıl, tamamlanan ve hem Türkçe hem de İngilizce dil seçeneği olan "Süt Sığırları İçin Online Rasyon Programı" adlı yazılım ücretsiz olarak kullanıcıların hizmetine sunulmuştur. Program kısa sürede ülkemizin her bölgesinde faaliyet gösteren yetiştiricilerden büyük ilgi görmüştür ve ilgi görmeye devam etmektedir.

Program üzerinde yapılan geliştirmeler sürüm bilgileri güncellenerek web sayfasına yüklenmektedir. En son yayınlanan ve halen kullanımda olan sürüm 01 Şubat 2018 tarihli 1.1.14 sürümüdür.

Rasyon programının yazılımında NRC-2001 (National Research Council, Nutrient Requirements of Dairy Cattle:Seventh Revised Edition, 2001) tarafından kabul edilen ihtiyaçlar esas alınmış, kullanıcıların hayvan, ortam ve yem bilgileri girişi yapabilecekleri bir arayüz ile desteklenmiştir. Arayüz içinde ayrıca, hesaplama sonucunda elde edilen rasyon değerleri ile hayvanların ihtiyaçları ve her iki değer arasındaki farkları gösteren bölümler eklenmiştir.

Kullanıcılar, "Hayvan ve ortam bilgileri" bölümünde, sağmal inek, kuruda inek ve gebe düve seçeneklerinden birisini tercih ederek rasyon hazırlayacakları hayvan grubunu belirleyebilmektedir. Seçilen hayvan grubuna bağlı olarak bu bölümde bulunan bazı veri alanları değer girilebilecek halde tutulurken bazıları da devre dışı bırakılmıştır. Hayvan ırkı olarak Holstein, Ayrshire, Brown Swiss, Guernsey, Jersey ve Milking Shorthorn ırklarından birisi seçilebilmektedir. Eğer rasyon hazırlanacak ırk bu listede yer almamış ise cüsse ve verim özellikleri bakımından ona yakın bir ırk seçilebilir. Sığırın ırkı ve durumuna (sağmal, kuruda, gebe düve) ek olarak yaşı, ağırlığı, gebelik süresi, kondisyon puanı, ilk buzağılama yaşı, buzağılama aralığı, sağıldığı süre, laktasyon sırası , süt verimi, süt yağ, protein ve laktoz oranları ile ilgili değerler de bu bölümden girilebilmektedir. Irk erişkin ağırlığı, buzağı doğum ağırlığı ve istenen canlı ağırlık artışı değerleri, kullanıcı tercihine bağlı olarak, kullanıcının kendisi tarafından girilmekte veya programın ön tanımlı değerleri kullanılmaktadır. Aşağıda görüldüğü üzere bu bölümde ayrıca, ortam ve otlama durumu bilgileri kullanıcılar tarafından belirlenmektedir.

"Hayvan ve ortam bilgileri" bölümünde "Yaşı", "Gebelik süresi", "İlk buzağılama yaşı", "Buzağılama aralığı", "Sağıldığı süre" ve "Laktasyon No." bilgi giriş alanlarına yazılan değerler hayvanların dönemlerine, bir başka ifadeyle biyolojik gerçeklere uygun olmadığında, kullanıcılar bir mesajla uyarılmaktadır.

Her hangi bir rasyon için "Yem seçimi" bölümünde, 25 farklı yem maddesi belirlenebilmektedir. Seçimi kolaylaştırmak için veri tabanında yer alan yemler; sulu kaba, kuru kaba, enerji, protein, yan ürünler, pelet (fabrika yemi), vitamin-mineral ve buzağı yemleri olmak üzere 8 alt gruba ayrılmıştır. Yalnız buzağı yemleri halen aktif olarak kullanılmamaktadır.

Yem seçimi ya soldaki yem seçim kutusunda "hepsi" seçilerek ya da yine aynı yerde yukarıda belirlenen 8 gruptan biri seçilerek seçilen gruptan yapılabilir. Yemleri tek tek silmek için sondan başlayarak "Yem seçiniz seçeneğini" seçmek ve yemleri silmeden devre dışı bırakmak için de ilgili satırın en solundaki, kutucuktaki işareti kaldırmak yeterli olur.

Bir yem seçildiğinde, o yeme ait fiyat, kuru madde oranı, toplam sindirilebilir besin maddeleri değerleri, sindirilebilir enerji değeri ile yemde bulunan ham protein, NDF, yağ, kül, Kalsiyum (Ca) ve Fosfor (P) değerleri ekrandaki karşılık gelen kutulara kendiliğinden yazılır. Bu kutucuklarda yer alan değerler kullanıcılar tarafından değiştirilebilir, ancak programın bir sonraki kullanımı için kaydedilmez. Kullanıcının boş olan "Yem (kg)" kutusuna verilmesi düşünülen yem miktarını (kg), girmesi yeterlidir. Diğer bilgiler ilgili gözlere otomatik olarak yazılır.Yalnız fiyat ve benzeri değiştirilmek istenen bilgiler varsa ilgili kutucuk üzerine gelinerek değiştirilebilir.

Hayvan ve ortam bilgileri doldurulup yem seçimleri yapıldıktan sonra sağ üst köşedeki "Rasyon hesapla" butonuna tıklandığında, rasyon değerleri hesaplanır ve "Rasyon özet" bölümü ekrana gelir. "Rasyon özet" bölümünde, soldan sağa sırasıyla, giriş yaptığınız hayvan ve ortam bilgileri, yem bilgileri ve bilgilerini girdiğiniz hayvanın besin maddesi ihtiyaçları ile hesaplama sonucunda elde edilen rasyon besin maddesi değerlerine ek olarak ihtiyaç ve hesaplanan değerler arasındaki farkları gösteren bilgiler yer alır. Kullanıcılar, seçilen yemler ve yem miktarlarında değişiklikler yaparak, hayvan ihtiyaçları ile rasyon değerlerini birbirine iyice yaklaştırarak dengeli ve uygun bir rasyon elde edebilirler.

Amasya DSYB saha personeli, Birlik Rasyon Programını aktif olarak kullanarak Birliğe üye üreticilere hizmet vermektedir.

Rasyon programında otomatik çözücü desteği sağlamak için çalışmalar devam etmektedir.

Rasyon programının geliştirilmesi ile birlikte hayvancılık sektörünün yazılım ihtiyaçlarını cevap verebilecek nitelikte yazılımların geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla, Amasya DSYB personeli tarafından üzerinde çalışılan tüm yazılımların Birliğe bağlı olarak faaliyet gösteren Amesia Şirketi bünyesinde geliştirilmesine devam edilmektedir. Ayrıca, web rasyon programının Windows masüstü işletim sistemleri için hazırlanması ve tasarlanması çalışmaları da yürütülmektedir.